هیچ محصولی در سبد خرید نیست.
نژاد شناسی، پرنده
مرغ عشق (Budgerigar)
۱۰
مهر
مهر
باجریگار یا همان مرغ‌عشق یکی از محبوب‌ترین پرندگان زینتی در بین خانواده‌ها میباشد. خاستگاه اصلی این پرنده همچون بسیاری از کاکاتیل‌سانان دیگر، قارّه استرالیا است. نام علمی این پرنده زیبا Melopsittacus undulatus میباشد.
مرغ عشق برای اولین بار در اواخر سال ۱۷۰۰ میلادی به‌صورت گله‌های وحشی در استرالیا مشاهده شد که تعداد افراد این گله‌ها به هزاران قطعه می‌رسید. نام انگلیسی مرغ عشق «باجریگار» از کلمه بومی buderijour گرفته شده‌است که این لغت در زبان بومیان استرالیا به معنی «غذای خوب» میباشد و شاید علت این تسمیه بدان جهت بوده است که وجود این پرنده در منطقه‌ای دلیل وفور نعمت و غذای فراوان در آن منطقه بوده است، زیرا که این پرنده در شرایط مناسب غذایی به‌شدت زادوولد نموده و گله‌های بزرگی به وجود می‌آورد.
مرغ عشق اهلی را در حالت کلی می‌توان به ۲ گروه انگلیسی و معمولی تقسیم کرد که نژاد انگلیسی دو برابر بزرگ‌تر از نژاد معمولی آن است.
مرغ عشق اهلی از هم‌نوعان وحشی خود بزرگ‌تر است. طول بدن نوع وحشی در طبیعت حدود ۱۸ سانتی‌متر میباشد. عمر مرغ عشق اهلی بین ۵ تا ۱۰ سال هست، البته در مواردی تا ۱۷ سال و بیشتر هم گزارش شده است. نوع انگلیسی عمر کوتاه‌تری نسبت به نوع ساده دارد و به‌طور متوسط بین ۴ تا 6 سال عمر می‌کند.
مرغ عشق پرنده‌ای باهوش (تا حدودی، به نسبت حجم مغز به جثه) است و از بازی کردن خیلی لذت می‌برد.
مرغ عشق علاقه زیادی به همبازی شدن با فردی دارد که او را اذیت نکند (اگر پرنده قادر به پرواز است او را در دست گرفته طوری که پرواز نکند) و قادر به تقلید صدا و سوت زدن است. مرغ عشق خیلی زود اهلی شده و به خانه خو می‌گیرد. با مدتی تمرین با مرغ عشق بالغ می‌توان به آن یاد داد که روی انگشت بنشیند. البته هیچ‌گاه نمی‌توان یک مرغ عشق بالغ را به اندازهٔ یک جوجه مرغ عشق اهلی کرد و آموزش داد.
مرغ عشق‌ها پرنده‌هایی شجاع و بی‌عقل هستند و از کنجکاوی‌های به‌جا و به‌موقع نمی‌ترسند، به قدری که اگر با پرنده دیگری که بزرگ‌تر از خودشان است {مثلاً عروس هلندی} در یک مکان نگهداری شوند ممکن است به پرنده دیگر حمله کرده و او را زخمی کنند. همچنین قیاس از نوع شنیداری و توان شنوایی میان مرغ عشق و عروس هلندی نشان دهنده‌ی این است که توانایی مرغ عشق برای شنیدن امواج و صداها و همچنین تقلید و تکرار آنها بسیار بالاتر از عروس هلندی است!
آمار دقیقی در مورد طول عمر نوع وحشی در طبیعت در دسترس نیست اما در اسارت می‌توانند تا 10 سال عمر کنند.
آنها مهربان، پرجنب‌و‌جوش و ماهر در آوازخوانی می‌باشند. حضور آنها در کنار شما بسیار لذت‌بخش خواهد بود به‌طوری که هرگز احساس نمی‌کنید تنها هستید.
خصوصیات شخصیتی
میزان یادگیری
صمیمیت با انسان
رابطه با سایر پرنده ها
قدرت تکلم و تقلید صدا
هوشمندی
مقاومت در برابر بیماری ها
سهولت نگهداری
هزینه نگهداری
تنوع طرح و رنگ
طول عمر
5-1 سال
وزن
30-40 گرم
اندازه
18-25 سانتی متر
خاستگاه
استرالیا
ویژگی‌ها
ظاهری: رنگ طبیعی این حیوان سبز چمنی میباشد ولی اگر چند رنگ باشد همه رنگ‌ها طبیعی به‌نظر می‌رسد، انتهای پشت سینه و شکم سبز میباشد. پشت سر او آبی است. بالای شانه و روی بال‌ها زرد همراه با خط‌های سیاهی به‌صورت موجی میباشد. دو پر بزرگ از میان دمش بیرون آمده که آبی تیره‌اند. پرهای دم سبز بوده و دارای نوار زردی میباشد. صورت مرغ عشق تا گلو زرد روشن است و در انتهای صورتش لکه‌های بنفشی که ریش نامیده می‌شود وجود دارد. این پرنده در رنگ‌ها و الگوهای زیبا دیده می‌شود، اگرچه مرغ عشق وحشی به رنگ سبز میباشد تولیدمثل در اسارت سبب شده تا رنگ‌ها و طرح‌های گوناگون از مرغ عشق‌ها وجود داشته باشند. رنگ‌های زرد، آبی، سفید، سبز و ترکیبی از این رنگ‌ها به آنها ظاهر جذاب و زیبایی می‌دهد.
پلک‌ها بسیار نازک هستند و از سمت پایین به بالا جمع می‌شوند. نوکش مانند طوطی‌سانان است و گاهی نوکش مانند طوطی‌ها امکان نارنجی شدن دارد. و نوک پایینی کوچک‌تر از بالایی میباشد.
می‌توان برحسب نشانه‌هایی از قبیل اندازه‌ی جثه، رنگ پاها (که در مرغ عشق‌های بالغ تیره‌تر و نسبتاً آبی تیره است اما در باجی‌های جوان صورتی و روشن است)، خطوط روی بالای سر و نیز صورت (که هرچه سن مرغ عشق‌های معمولی و نه نوع هلندی، بیشتر شود این خطوط به‌تدریج محو می‌شوند) و نیز از روی چشم مرغ عشق (که هرچه سن بالاتر باشد حلقهٔ سفیدی دور چشم ایجاد می‌شود که هرچه چشم سیاهی کوچک‌تری داشته باشد سن مرغ عشق بالاتر و نسبتاً بالغ تر است)، سن مرغ عشق را تخمین زد.
طول بدن آنها بین 18-25 سانتی‌متر میباشد.
تکلم: مرغ عشق قادر به تقلید کلمات هست. قدرت فراگیری سخن گفتن در مرغ عشق از بسیاری از طوطی‌سانان دیگر از جمله عروس‌هلندی قوی‌تر هست. برای آموزش دادن یک مرغ عشق به تقلید صداها و کلمات باید توجه داشت که اولاً مرغ عشق جوجه باشد و دوما باید تنها نگهداری شود. مرغ عشق بهترین پرنده سخنگو در میان طوطی‌ها است که قادر به آموختن آسان کلمات، عبارات و سوت زدن است. آنها می‌تواند بیش از 1700 کلمه را به صورت پشت سرهم تکرار کند. نرها بهتر حرف می‌زنند با این وجود ماده‌ها می‌توانند کلمات کمتری را بیاموزند ولی بهتر سوت بزنند.
تولیدمثل: مرغ عشق‌ها به‌منظور تولیدمثل باید حداقل 3 ماه از سنشان گذشته باشد، پس از بلوغ جنسی آنها قادر خواهند بود تولیدمثل کنند. پرنده ماده هر یک روز در میان تخم می‌گذارد و اگر برای اولین بار باشد 3-4 تخم و در دفعات بعدی 3-8 تخم می‌گذارد. تخم مرغ عشق به شکل گرد و به رنگ سفید روشن است. جوجه‌ها با بدن برهنه و چشم بسته پس از 20-25 روز به دنیا می‌آیند.
مرغ عشق‌ها معمولا والدین خوبی هستند و جوجه‌هایشان را بزرگ می‌کنند اما مراقبت از جوجه‌ها کمی سخت به‌نظر می‌رسد. شما لازم است محل نگهداری جوجه‌ها را به‌طور مرتب نظافت کنید تا درگیر بیماری نشوند. هر دو پرنده نر و ماده جوجه‌ها را با محتویات معده خود تغذیه می‌کنند. گاهی مشاهده می‌شود که برای جفت‌گیری مجدد، پرنده نر جوجه‌ها را نوک می‌زند که باید سریعا آنها را جدا کنید.
تعیین جنسیت: تعیین جنسیت مرغ عشق‌های بالغ به نسبت ساده است و مهارت خاصی نیاز ندارد. نرها معمولا جثه بزرگ‌تری نسبت به ماده‌های هم سن دارند و همواره در حال آوازخوانی و جنب‌و‌جوش هستند. ماده‌ها معمولا جیغ می‌کشند.
برای تشخیص جنس نر و ماده این حیوان بهترین گزینه توجه به پوستی است که در بالای منقار قرار دارد و سوراخ‌های بینی در آن هستند. رنگ این پوست در مرغ عشق نر آبی تیره (بنفش) است اما در ماده آبی روشن و نسبتاً قرمز و سفید یا قهوه‌ای یا متمایل به قهوه‌ای است. این رنگ در پرنده های نابالغ چه نر و ماده به رنگ صورتی روشن میباشد.
مرغ عشق ماده علاقه زیادی به جویدن اجسامی مانند پلاستیک‌های نرم دارد که این تمایل در نرها کمتر است (به‌حدی که یکی از موارد تشخیص جنس نر از ماده نیز به‌شمار می‌رود).
مراقبت و نگهداری
مرغ عشق‌ها پرندگانی پرجنب‌و‌جوش و اهل بازی هستند. قفس آنها باید فضای کافی برای پرواز و بازی در اختیارشان بگذارد. بهتر است طول قفس بیشتر از ارتفاع آن باشد، مرغ عشق‌ها برخلاف بلدرچین‌ها که عمودی پرواز می‌کنند، پرواز افقی دارند بنابراین ارتفاع زیاد قفس کمکی به آنها نمی‌کند. قفس‌های دایره‌ای و یا بیضی گزینه مناسبی نمی‌باشند، پرنده در این قفس‌ها نمی‌تواند آزادانه پرواز کند و در مدت طولانی سبب بروز اضافه وزن و حتی مشکلات روحی و افسردگی در پرنده می‌شود.
فضای نگهداری آنها نباید شلوغ و پرپیچ‌وخم باشد، برخلاف سایر طوطی‌ها آنها نیاز به اسباب‌بازی‌های زیاد در قفس ندارند.
مرغ عشق‌ها به نظافت خود اهمیت زیادی می‌دهند، آنها عاشق آب‌بازی و حمام می‌باشند. برای این منظور اگر مرغ عشق شما اهلی است و می‌توانید آن را در منزل آزاد کنید، شیر آب را باز بگذارید تا خودشان آب‌بازی کنند در غیر این صورت یک ظرف مناسب را با آب ولرم پر کرده و در قفس قرار دهید تا در آن حمام کنند. ظرف را پس از اتمام حمام از قفس خارج کرده و به‌خوبی شستشو دهید. ظرف نباید زیادی بزرگ و نه آنقدر کوچک باشد که پرنده در آن جا نشود. دقت کنید که پس از آب بازی نباید در معرض جریان هوای سرد و یا باد پنکه قرار بگیرند، اگرچه معمولا خودشان شروع به خشک کردن بدنشان می‌کنند اما اگر در فصل سرد هستید با سشوار و از راه دور به آنها در این امر کمک کنید.
نشیمنگاه مرغ عشق‌ها در قفس بهتر است از چوب طبیعی و با ضخامت متوسط باشد، ضخامت چوب باید به‌حدی باشد که نوک ناخن‌ها به هم برسند. در صورت نازک بودن چوب احتمال رشد بیش از حد ناخن‌ها و در صورت ضخیم بودن آن ممکن است به پاهای پرنده آسیب برسد. استفاده از میله‌های پلاستیکی توصیه نمی‌شود، آنها منقار و ناخن‌های خود را به چوب می‌کشند و آن را صیقل می‌دهند.
قرار دادن یک تاب کوچک و یا یک نردبان چوبی در قفس به عنوان اسباب‌بازی کفایت می‌کند، قفس آنها نباید بیش از حد شلوغ باشد زیرا فضای پرواز از آنها گرفته می‌شود. اسباب‌بازی‌های پلاستیکی مناسب نیستند زیرا پرنده ممکن است آنها را بجود و یا ببلعد که می‌تواند برای سلامتی‌اش خطرناک باشد.
قفس را در مکانی پررفت‌وآمد در منزل و دور از نور مستقیم خورشید قرار دهید، آنها علاقه دارند در طول روز شما را ببینند و برایتان آواز بخوانند. قفس باید در ارتفاع حداقل 1 متری سطح زمین تعبیه شود تا پرنده نسبت به محیط اطراف خود تسلط داشته باشد. سعی کنید قفس مرغ عشق‌ها دور از دسترس اطفال قرار داده شود زیرا کودکان علاقه به ضربه زدن به قفس و بازی با حیوانات دارند که می‌تواند سبب اضطراب در پرنده شود.
آشپزخانه و کنار پنجره نیز مکان مناسبی برای آنها نمی‌باشد، سعی کنید در طول روز قفس پرنده را در فضای آزاد خارج از منزل قرار دهید تا نور غیرمستقیم خورشید را دریافت کنند، این نور به حفظ سلامت آنها و همچنین روند رشد کمک زیادی می‌کند.
ظرف غذای پرنده بهتر است فلزی باشد، ظروف پلاستیکی مستعد تجمع باکتری‌ها می‌باشند و شستشو آنها سخت‌تر است.
ظرف آب آنها نیاز به نظافت روزانه دارد، آنها در طول روز آب فراوان می‌نوشند پس لازم است ظرف آب در جای ثابت و مناسبی برای آنها تعبیه شود و روزانه آب تعویض گردد. از آب جوشیده‌شده هم‌دمای محیط و یا آب معدنی استفاده کنید.
استفاده از کف دریا نیز برای تامین مواد معدنی مورد نیاز بدن آنها از جمله کلسیم کربنات، منیزیم و پتاسیم مفید است.
قفس آنها لازم است هفتگی به‌طور کامل نظافت شود، ظروف آب و غذا و بدنه قفس با آب گرم و صابون شسته شود. آنها علاقه به جویدن کاغذ کف قفس دارند، از کاغذهای فاقد نوشته و یا شکل استفاده کنید چون جوهر به‌کار رفته در آنها برای آنها مضر است.
در طول روز با آنها صحبت کنید و برایشان موزیک پخش کنید، آنها علاقه زیادی به آواز خواندن و رقصیدن دارند.
می‌توانید در قفس آنها یک آینه کوچک نصب کنید تا خود را ببینند و بازی کنند اما این کار ممکن است رفتارهای جفت‌گیری آنها را مختل کند. دقت کنید که آینه به‌طور محکم به دیواره فیکس شده باشد و نیفتد که آسیب های جدی برای پرنده در پی خواهد داشت.
مرغ عشق‌ها بسیار اجتماعی و صلح‌طلب هستند. بهتر است در صورت فراهم بودن شرایط نگهداری، از آنها به صورت گروهی نگهداری کنید که در این صورت شادتر و شاداب‌تر خواهند بود. البته اضافه کردن مرغ عشق جدید به گله ممکن است مخالفت سایر اعضا را به همراه داشته باشد. اگر تصمیم گرفتید تا برای مرغ عشق خود جفت تهیه کنید، بهتر است که پرنده جدید را ابتدا در قفس‌های مجزا ولی کنار هم نگه دارید تا به هم عادت کنند.
آنها پرندگانی جسور و شجاع می‌باشند و علی‌رغم جثه کوچک ممکن است به پرنده بیگانه بزرگ‌تر از خود نیز حمله کنند.
آنها در طول روز نیاز دارند در محیطی آرام و با نور ملایم استراحت کنند. هنگام شب و در تاریکی مطلق از نشیمنگاه خود سقوط می‌کنند و خود را به در و دیوار قفس می‌کوبند پس هنگام شب فضای استراحت آنها باید نوردهی ملایمی داشته باشد تا دچار اضطراب نشوند.
اگر در منزل از سگ یا گربه نگهداری می‌کنید بسیار مراقب مرغ عشق‌ها باشید، آنها می‌توانند به عنوان یک میان وعده لذیذ برای سگ‌ها و گربه‌ها تلقی شوند. از طرفی حضور آنها اطراف قفس پرنده می‌تواند منجر به ترس و حتی سکته پرنده شود.
سعی کنید قفس آنها در طول روز جابه‌جا نشود تا به محیط اطرافشان عادت کنند و مضطرب نشوند.
بزاق انسان برای مرغ عشق‌ها سمی است. هرگز آنها را نبوسید و محبت خود را تنها با نوازش آنها و فراهم کردن شرایط مناسب نگهداری به آنها نشان دهید.
تغذیه: عمده غذای روزانه آنها را دانه‌ها، میوه‌ها و سبزیجات تشکیل می‌دهد. ارزن و کتان غذای مورد علاقه آنهاست ولی نباید در مصرف آنها زیاده‌روی کنند، رژیم غذایی مبتنی بر دانه‌ها می‌تواند در درازمدت به کبد پرنده آسیب‌های جدی وارد کند. سعی کنید در بین وعده غذای اصلی روزانه به آنها تکه‌های میوه و سبزیجات پخته بدهید. پلیت‌های آماده بهترین گزینه به‌عنوان غذای روزانه می‌باشند، این پلیت‌ها متناسب با نیاز بدن آنها تولید می‌شوند و ویتامین‌ها و مواد لازم رشد آنها را به‌کلی به همراه دارند. مرغ عشق‌های جوان و یا بالغ در فصل تولیدمثل و یا در سن بلوغ نیاز به مصرف مکمل‌های غذایی دارند، این مکمل‌ها به‌صورت محلول در آب و غذا به آنها داده می‌شود. مصرف این مکمل‌ها باید با نظارت دامپزشک باشد.
تره، شوید، کاهو، اسفناج، هویج و کرفس از سبزیجات مورد علاقه آنها میباشد.
مرغ عشق‌ها به‌شدت مستعد چاقی هستند، آنها روزانه به 2-3 وعده اصلی غذایی نیاز دارند که بهتر است در فواصل منظم به آنها داده شود و غذای اضافی در قفس نماند.
شکلات، سیر و پیاز، کافئین، الکل و فست‌فودها برای آنها ممنوع میباشد.
بیماری‌ها: مرغ عشق‌ها مستعد چاقی، تومورهای چربی، بیماری‌های پا، پا فلسی و مشکلات گوارشی هستند. در جوجه مرغ‌عشق‌ها عدم شکل‌گیری صحیح مفاصل به واسطه تغذیه و یا شرایط نگهداری نادرست بسیار شایع است. جوجه‌ها مستعد عفونت‌های قارچی نیز هستند. مرغ عشق‌ها به‌منظور کنترل سلامتی نیاز دارند سالی یک‌بار توسط دامپزشک معاینه شوند. در صورت مشاهده هر گونه علائم ضعف و بی‌حالی، کاهش اشتها، پف کردن طولانی، تغییر رنگ و شکل مدفوع، لکه‌های سفید بر روی پرها و یا منقار، افتادگی پر و یا مشکلات حرکتی به‌سرعت به دامپزشک مراجعه کنید.
منابع
pethc.ir
makidam.ir
lafeber.com
wikihow.com
thesprucepets.com
گردآورنده: فرزین کاظمی لیف شاگرد
