هیچ محصولی در سبد خرید نیست.
۲۱
شهر
شهر
ویروس دیستمپر سگ‌ها (CDV)، ویروسی از جنس موربیلی ویروس و از خانواده‌ی پارامیکسوویریده است و ژنوم ویروس از یک RNA تک‌رشته‌ای تشکیل شده است. این ویروس شباهت بسیار زیادی به دو گونه‌ی دیگر این خانواده یعنی، ویروس سرخک و ویروس طاعون گاوی دارد. راه اصلی انتقال این ویروس کشنده به حیوانات مستعد به بیماری، تنفس ترشحات تنفسی حیوان آلوده به‌صورت آئروسل (قطرات ریز تنفسی که در هوا پخش می‌شوند) است. تماس با مدفوع و ادرار حیوان بیمار، به‌میزان کمتری می‌تواند باعث انتقال بیماری شود.
ويروس ديستمپر مي‌تواند ازطريق دست، پا، محيط و وسايل آلوده در همان مدت زمان كمي كه در محيط باقي مي‌ماند، نيز منتقل گردد. به‌طور كلي سگ‌هاي آلوده و بيمار در يک محيط، نقش مهمي در حفظ و انتقال ويروس به ساير حيوانات را دارند. انتقال از راه جفت نيز رخ مي‌دهد كه منجر به سقط و يا تولد نوزادان ضعيف مي‌شود.
غشای لیپیدی این ویروس منجر شده است که این ویروس حساسیت بالایی نسبت به گرما، خشکی و اشعه‌‌ی ماورای بنفش داشته باشد. به‌طوری که در دمای 60 درجه‌ی سانتی‌گراد تنها به مدت 30 دقیقه زنده می‌ماند و در دمای صفر درجه، چندین هفته زنده می‌ماند. با توجه به حساسیت این ویروس به گرما، میزان شیوع بیشتر این بیماری در فصول سرد سال در سگ‌سانان مشاهده می‌شود.
همچنین دوره‌‌ی كمون بيماري، معمولا 1 الی 2 هفته مي‌باشد اما تا 6 هفته نيز مي‌تواند طول بكشد. زمان دفع ويروس، 60 الی 90 روز بعد از عفونت مي‌باشد.
این ویروس علاوه‌بر آلوده کردن سگ‌سانان، سایر اعضای خانواده‌ی گوشت‌خواران چون گربه‌ها، راسوها، راکون‌ها، خرس‌ها و پستانداران دریایی مثل فک‌ها را نیز مبتلا می‌کند و با توجه به جهش‌های ژنی اتفاق افتاده در این ویروس، میزبان‌های آن در حال گسترش است.
بیماری دیستمپر گربه‌ها پن‌لوکوپنی (Panleukopenia) نام دارد.
دیستمپر یک بیماری تب‌دار و مولتی‌سیستمیک است یعنی سیستم‌های زیادی از بدن حیوان را درگیر می‌کند که در این بیماری درگیری سیستم‌های تنفسی، گوارشی و عصبی نيز دیده می‌شود و بروز آن در سگ‌های غیرواکسینه، سگ‌سانان حیات‌وحش و پستانداران گوشت‌خوار، بسیار کشنده است. خوشبختانه در سال‌های اخیر به‌علت واکسیناسیون سگ‌های اهلی و همچنین گوشت‌خواران وحشی در برخی کشورها، شیوع این بیماری کاهش یافته است اما با این وجود، گسترش این بیماری در مناطقی که واکسیناسیون انجام نمی‌شود، همچنان همه‌گیر بوده و با توجه به انتقال ویروس دیستمپر از سگ‌ها به گوشت‌خواران حیات‌وحش و گسترش میزبان‌های ویروس، به‌علت جهش‌های ژنی اتفاق افتاده، ابتلا به دیستمپر در نقاط مختلف دنیا منجر به مرگ‌و‌میرهای بسیاری در گوشت‌خواران وحشی (شیر، روباه، ببر، پلنگ، خرس، فرت) و پستانداران گوشت‌خوار دریایی از جمله فک دریای خزر شده است.
واکسیناسیون
دارد
سرایت به انسان
ندارد
سرایت به سایر حیوانات
دارد
منشا
ویروسی
علائم
مهم‌ترین علائم بالینی در سگ‌های جوان که اغلب کمتر از 16 هفته دارند، بروز پیدا می‌کند. عمده‌ترین سیستم‌های درگیر این بیماری شامل سیستم تنفسی، دستگاه گوارشی، پوست و سیستم عصبی هستند. ترشحات بینی و چشم در نخستین مراحل این بیماری مشاهده می‌شود که اغلب همراه با علائمی همچون تب، ضعف، بی‌اشتهایی است. در صورت عدم کفایت سیستم ایمنی، عفونت‌های ثانویه‌ی باکتریایی اتفاق میفتد که موجب بروز ترشحات چرکی از بینی و چشم، به‌همراه سرفه است.
به‌دلیل تکثیر ویروس در بافت‌های مربوط به دستگاه گوارشی، اغلب استفراغ و اسهال (که به‌دنبال اسهال شدید، حیوان دچار کم‌آبی می‌شود) وجود دارد. علاوه بر این تغییر در شکل مینای دندان حیوانتان هم دیده می‌شود (مینای دندان به‌خوبی رشد نمی‌کند) و همچنین علائم عصبی در سگ‌های جوان مبتلا به دیستمپر مشهود است. در این عارضه امکان تغییر در ساختار بالشتک‌های انگشتی کف دست و پای حیوانتان (هایپرکراتوز) و همچنین دردهای استخوانی هم وجود دارد.
بروز علائم عصبی مشاهده شده در سگ‌های آلوده به این ویروس عبارتند از: تشنج (تكان دادن غيرارادي فک‌ها كه شبيه به جويدن آدامس است) و یا تشنج موضعی یا سراسری، فلجی اندام خلفی یا فلجی کل اندام‌ها، سفتی و درد گردن و تغییرات رفتاری.
همچنین بروز آسیب‌های چشمی هم در این بیماری دیده می‌شود برای مثال التهاب بافت ملتحمه‌ی چشم، التهاب عصب چشم، تغییر در ساختار شبکیه (عروق خونی شبکیه کم می‌شود). که چنانچه این علائم در سگ‌های جوان و حساس و غیرواکسینه دیده شود حاکی از ابتلای حیوان به این ویروس کشنده است.
تشخیص
تشخیص اولیه‌ی این بیماری، معمولا بر اساس نشانه‌های بالینی و تاریخچه‌ی بیماری صورت می‌گیرد، اما با توجه به وسیع بودن و غیراختصاصی بودن علائم این بیماری معمولا جهت تشخیص قطعی احتیاج به انجام بررسی‌های دقیق آزمایشگاهی و آزمایشات بیوشیمیایی و خونی، تست آنتی‌بادی‌های بدن حیوان (سرولوژی و PCR) و غیره است که بسته به مرحله‌ی بیماری و نوع نمونه‌ی مورد بررسی، حساسیت و ویژگی نتایج آزمایشات، متفاوت است.
درمان
متأسفانه تاکنون هیچ دارو و درمانی علیه این بیماری و هیچ ویروسی وجود ندارد و درمان‌ها به‌صورت درمان‌های علامتی هستند. این ویروس تمامی سطوح ریه‌ها و امعاء و روده را تحت تأثیر قرار می‌دهد. داروهایی برای کاهش اسهال در حیوان تجویز می‌شود. کمبود آب بدن که به دنبال اسهال به‌وجود می‌آید را می‌توان توسط سرم‌های وریدی تا حدی کنترل نمود (مایع‌درمانی). همچنین می‌توان از ویتامین‌های تزریقی و سرم‌های غذایی برای سگ‌های ضعیف شده که توانایی خوردن غذا را ندارند، استفاده نمود. آنتی‌بیوتیک ممکن است برای جلوگیری و کنترل ناشی از عفونت‌های ثانویه تجویز شود. دامپزشک حیوانتان ممکن است، برای جلوگیری از تشنج و یا حمله‌ی ناگهانی داروهایی را هم تجویز کند.
با اینکه هیچ درمان موثر و مستقیمی برای این بیماری وجود ندارد و درمان صرفاً متکی بر انجام اقدامات حمایتی هست، همچنین دوره درمان می‌تواند بسیار طولانی و پرهزینه و در نهایت هم کاملا مایوس‌کننده باشد.
در مراحل حادتر این بیماری لازم است برای عدم پیشرفت ذات‌الریه و کم‌آبی ناشی از اسهال نظارت جدی بر روی حیوانتان داشته باشید همچنین سیستم عصبی مرکزی (CNS)، نیز باید کنترل شود. در واقع شانس زنده ماندن حیوانتان به فشار ویروس و قدرت سیستم ایمنی آن دارد. در حقیقت امکان بهبودی پت شما امکان‌پذیر است اما تشنج یا سایر اختلالات کشنده‌ی دستگاه عصبی مرکزی ممکن است منجر به مرگ آن شود.
پیشگیری
انجام واکسیناسیون در حدود 6 هفتگی بسیار مناسب است و چنانچه، واکسیناسیون در سنین پایین‌تر انجام شود، موجب از بین رفتن تیترهای پادتن‌های مادری می‌شود که به همین سبب قبل از تزریق واکسن از حیوانتان آزمایشاتی گرفته می‌شود تا زمان مناسب زدن واکسن مشخص شود و حیوانتان یک واکسیناسیون بهینه داشته باشد همچنین برای پیشگیری از این ویروس کشنده، همه‌ی سگ‌ها دست کم دو بار واکسینه می‌شوند.
از دیگر اقداماتی که برای پیشگیری از این ویروس مهلک می‌توانید انجام دهید، ضدعفونی محل نگه‌داری سگتان با مواد ضدعفونی‌کننده‌ی مخصوص (هیپوکلریت‌سدیم، اتر، کلروفرم، فنل، فرمالین و یا ترکیبات چهارتایی آمونیوم) است. اگر چنانچه توله‌ای را خریداری می‌کنید، حتما با مشورت دامپزشک و گرفتن آزمایشات از واکسینه بودن آن مطمئن شوید.
نکاتی برای صاحبان پت
- اگر سگتان مشکوک به دیستمپر است، در صورتی که امکان تشخیص به هر دلیل میسر نباشد، باید به مدت ۴ هفته به صورت قرنطینه و جدای از بقیه‌ی حیوان‌ها نگه‌داری شود. و حد امکان از محیط نگه‌داری خارج نشود.
- لازم است بدانید، بعد از بهبودی کامل حیوان مبتلا به این ویروس همچنان دور از بقیه حیوانات به‌سر ببرد چرا که هنوز قابلیت انتقال وجود دارد.
- جالب است بدانید که اگر حیوانتان از این ویروس مهلک جان سالم به در ببرد، دست کم 7 سال در برابر این ویروس مهلک مصونیت دارد اما این احتمال ضعیف است که به‌دلیل مشکلات عصبی به‌وجود آمده یا عفونت‌های باکتریایی زنده بماند.
- اگر چنانچه توله‌ای را خریداری می‌کنید، حتما با مشورت دامپزشک و گرفتن آزمایشات از واکسینه بودن آن مطمئن شوید.
- در خریداری توله به این نکته توجه کنید که برای بررسی کامل وضعیت سلامتش، طبق مشورت با دامپزشک، 10 روز در قرنطینه باشد و تمام موارد ضروری چک شود تا حیوانتان زندگی راحتی داشته باشد و آلوده به بیماری نباشد.
منابع
نکته‌های کلیدی طب داخلی دام‌های کوچک انتشارات دانشگاه تهران
pethc.ir
petmd.com
Common Diseases of Companion Animals
