همانطور که از اسم این بیماری پیداست، این عارضه نوعی بیماری ویروسی است که این ویروس از جنس پارو ویروس و از خانوادهی پارو ویریده و ژنوم آن تنها از یک DNA تکرشتهای تشکیل شده است. بهدلیل ساختاری که این ویروس دارد، قادر به تکثیر در سلولهای در حال تقسیم مانند سلولهای مغز استخوان و سلولهای لولهی گوارشی است همچنین در سگهای جوان امکان حضور در قلب هم وجود دارد همچنین این ویروس توانایی زیادی برای حضور در محیط دارد (از پنج ماه تا مدت زمان بیشتر). و تاکنون دو نوع پاروو ویروس سگ مورد شناسایی قرار گرفته است که به اسامی تایپ 1 و تایپ 2 پاروو ویروس سگ (CPV-1 & CPV-2) نامگذاری گردیدهاند.
حدت پاروو ویروس تایپ 1 (CPV-1)، برای سگها نامشخص است اما با این حال افراد متخصص با روشهای پیشرفته در مدفوع تولهها و سگهایی که اسهال خفیف داشتند شناسایی کردند. در واقع این نوع از پاروو، 4 تا 6 روز پس از قرار گرفتن در معرض آلودگی منجر به تغییراتی در دستگاه گوارش و غدد لنفاوی میشوند که چنین علائمی در توله سگهای آلوده به پاروو تایپ 2 هم دیده شده است. لازم به ذکر است که پاروو تایپ 1، با عبور از جفت، منجر به مرگ زودرس جنین و یا تولد نوزادی با نقایص مادرزادی هم میشود. از دیگر علائم این بیماری میتوان به مشکلات تنفسی و کاهش گلبولهای خونی اشاره کرد.
پاروو ویروس حاد تایپ 2 در هر نژاد و سن و جنسیتی از سگها دیده شده است اما تولههای 6 هفته تا 6 ماه درصد بیشتری از مبتلایان را به خود اختصاص دادهاند.
پاروو ویروس (CPV enteritis)، یکی از شایعترین اختلالات عفونی در سگها است. که یک بیماری مسری نیز میباشد و اغلب کشنده است که توسط پاروو ویروس تایپ 2 ایجاد میشود.
این تایپ ویروس (CPV-2) در اواخر دههی 1970 مورد آزمایش قرار گرفت و در سال 1980 سویههای جدیدی نیز از این نوع کشف شد که در سالهای بعد (1984)، نوع دیگری از پاروو ویروس که گربهها را آلوده میکند نیز کشف شد.
البته لازم به ذکر است که این ویروس در حیوانات دیگر مثل روباه و گرگ، فرت و کایوتها نیز گزارش شده است. این بیماری در نتیجه تماس حیوان با مدفوع آلوده انتقال داده میشود و همچنین این ویروس این قابلیت را دارد که مدتها در موهای سگ زندگی کند و بسیاری از حشرات و جوندگان نیز میتوانند عامل جابهحایی این ویروس باشند و آلودگی را گسترش دهند.
واکسیناسیون
دارد
سرایت به انسان
ندارد
سرایت به سایر حیوانات
دارد
منشا
ویروسی
علائم
حیوانات آلوده به پاروو ویروس ممکن است در ابتدا تبدار و بیحال باشند و پس از چند روز بیاشتها و افسرده و استفراغ شدید داشته باشند همچنین این امکان وجود دارد که آنها اسهال خونی بدبویی هم داشته باشند که منجر به بیآبی شدید حیوان میشود. این ویروس میتواند مغز استخوان و غدد لنفاوی بدن حیوان را نیز تحت تاثیر قرار دهد و منجر به کاهش شدید تعداد گلبولهای خونی شود و از دیگر علائم این بیماری به کمبود کلسیم، پتاسیم و قند خون میتوان اشاره کرد و به دلیل آسیب این ویروس به دستگاه گوارش، اختلالات گوارشی هم در بدن حیوان دیده میشود، چرا که با حضور این ویروس در دستگاه گوارش زمینه برای فعالیت برخی باکتریهای بیماریزا فراهم میگردد.
تشخیص
یکی از روشهای تشخیص این بیماری بدین صورت میباشد که اگر سگی زیر دو سال دارای اسهال خونی (با استفراغ یا بدون استفراغ) این امکان وجود دارد که دچار عفونت با این ویروس (CPV-2) شده باشد. (لازم به ذکر است که اگر پت شما دارای این علائم باشد بهطور حتمی دارای این ویروس نمیباشد و باید آزمایشاتی انجام بگیرد اما سریعا با دیدن چنین علائمی با دامپزشک مشورت کنید). همچنين دامپزشکان برای تشخیص این ویروس به غیر از در نظر داشتن علائم بالینی از آزمایشاتی از قبیل آزمایشات خونی و بیوشیمیایی و یا کیتهایی در خصوص تشخیص این ویروس استفاده میکنند که طی این آزمایشات میزان گلبولهای خونی، میزان قند و پتاسیم و دیگر املاح بدن و تیتر آنتیبادیهای بدن حیوان (PCR، تستهای ایمونوکروماتوگرافی، ELISA Fecal) اندازهگیری میشود.
درمان
این بیماری همچون دیگر بیماریهای ویروسی درمان و داروی قطعی برای از بین بردن کامل آن وجود ندارد و تمام درمانها به عنوان درمانهای علامتی هستند بدین معنا که عفونتهای ثانویهی باکتریایی با طیف وسیعی از آنتیبیوتیکها درمان مي شود یا با استفاده از داروهای مناسب علائمي كه ناشي از كمبود كليسم و ديگر املاح بدن است، كنترل ميگردد يا طي تجويز دامپزشك با آبدرماني و تزريقات وريدي، كمبود آب ناشي از اسهال و استفراغ شديد نيز درمان ميگردد.
پیشگیری
بهترین روش برای پیشگیری از این بیماری در توله سگها واکسیناسیون است که بهتر است برای یک واکسیناسیون موفق از توله، آزمایشاتی گرفته شود (طی این آزمایشات تیتر آنتیبادیهای مادری در برابر این ویروس چک میشود که در صورت پایین بودن میزان آنتیبادیهای این ویروس در حیوان، واکسینه شود) تا بهترین زمان تزریق واکسن مشخص گردد، اما بهطور معمول واکسن پاروو تایپ 2 زنده، مرحلهی اول از سن 6 تا 8 هفتگی زده میشود و بعد هر 3 تا 4 هفته تکرار میشود تا سن 16 هفتگی و پس از آن به صورت سالانه حیوان در مقابله این ویروس واکسینه میگردد.
لازم به ذکر است در نژادهای مستعد این بیماری واکسیناسیون اضافی در سنین 22 هفتگی با گرفتن آزمایشاتی، تزریق میگردد تا حیوان مصونیت بهتری پیدا کند.
نكاتي براي صاحبان پت
- اگر چنانچه تولهی شیتزویی خریداری کردید و در تاریخچهی آن هیچگونه واکسنی وجود نداشت و توله بهشدت افسرده است و مدفوع آن حالت خمیری و یا اسهال دارد، حتما به دامپزشک مراجعه کنید.
- علاقمندان به خرید سگ، به این نکته توجه کنند که برخی از نژادهای سگ در برابر این ویروس مستعدتر هستند که عبارتند از: روتوایلر، لابرادور رتریور، پینشر دوبرمن، ژرمن شپرد، سگهای سورتمه کوهستانی آلاسکا، استفورد شایر آمریکایی (البته اینطور نیست که گونههای دیگر از سگ در برابر این ویروس مصونیت داشته باشند) و با مشورت با دامپزشک، حتما هیستوری توله یا سگی که میخواهید بخرید را بهطور دقیق چک کنید و از نکات پیشنهادی این است که در صورت امکان به صلاح دید دامپزشک، توله یا سگ خریداری شده، 7 تا 10 روز در قرنطینه باشد تا تمام موارد ضروری در رابطه با سلامت پتتان آنالیز گردد.
- اگر اشتهای حیوانتان طی این بیماری بهشدت کاهش یافته و شما نمیتوانید داروها و غذاهای مورد نیاز آن را بدهید سریعا با دامپزشک خود مشورت کرده تا حیوانتان در بیمارستان و یا کلینیک بستری شود تا درمانهای علامتی بهخوبی صورت بگیرد و پیشرفت بیماری زیاد نشود.
- توله سگهایی که در 3 تا 4 روز ابتلا به این بیماری (CPV-2)، زنده ماندهاند، معمولا در طی یک هفته بهبود مییابند اما توله سگهایی با عارضهی شدید و علائم ثانویهی بیماری ممکن است لازم باشد بستری طولانی مدت شوند.
- ویروس پاروو یکی از مقاومترین ویروسها است که برای پاکسازی این ویروس از محیط تهمیدات زیادی نیاز است، برای مثال اگر چنانچه سگ شما به این ویروس مبتلا شد تمام محل نگهداری (قفس، وسایل بازی، ظرف غذاخوری وغیره) وی باید با مادهی سفیدکنندهی رقیق شده، ضدعفونی شده یا اگر این حیوان در خانه نگهداری میشود حتما تمام مبلمان و ملحفههای خانه بهخوبی ضدعفونی شوند. (البته مادهی سفیدکننده یکی از راههای ارزان برای مقابله با این ویروس است و وسایل ضدعفونی کنندهی دیگری نیز وجود دارد)
- مطالعات نشان میدهند که این ویروس برای انسان قابلیت بیماریزایی ندارد اما انسانها میتوانند ابزاری برای جابهجایی ویروس باشند.
- صاحبان پت با مشورت دامپزشک خود رژیم غذایی مناسبی را برای حیوان خود پس از واکسینه شدن بهطور جد در نظر بگیرند و از تماس پت خود با سایر حیوانات و دیگر سگها بهشدت خودداری کنند. دورهی انکوباسیون این ویروس 7 تا 14 روز است. در واقع 3 تا 4 روز قبل از اینکه حیوان شما دارای علائم بالینی باشد، این ویروس را دفع میکند و صاحب پت در خصوص مکانهایی که پت حضور داشته و یا اگر با سگهای دیگر تماس داشته، دقت داشته باشد که حتما آن محیط ضدعفونی شود و حیواناتی که در معرض ویروس قرار گرفتهاند زیر نظر دامپزشک قرار بگیرند.
منابع
pethc.ir
petmd.com
Common Diseases of Companion Animals
Infectious diseases of the dog and cat by Craig E Greene