کاسکو یا طوطی خاکستری آفریقایی یک پرنده با توانایی تقلید صدا و صحبت کردن است. این طوطی دارای روابط اجتماعی بالایی است و همچنین آنطور که صاحبانشان گزارش میدهند توانایی درک احساسات آدمی را نیز دارا میباشد. این طوطی دارای رنگ خاکستری، اندازهای متوسط، طول عمر بالای 30 سال (که در شرایط خانگی افزایش هم می یابد) است.
زیستگاه کاسکو در قارهی آفریقا بیشتر در سواحل ساحل عاج و کشورهایی مانند کنیا و تانزایاست.
اغلب کسانی که از این پرندگان نگهداری میکنند بر این باورند که کسی باید مسئولیت کاسکو را بر عهده بگیرد که تجربه کافی داشته باشد. این پرندگان طوطیهای پیچیده و بسیار حساسی هستند. کاسکو بامزه و زیباست. این ترکیب از حساسیت و هوش بالا میتواند باعث مشکلات شخصیتی شود. آنها پرندگان وحشی هستند و زیستگاه اصلی آنها طبیعت است که دستآموز انسان شدهاند. به همین خاطر اندکی تغییر در محیط زندگی باعث عدم خوشحالی آنها میشود. در این صورت ممکن است اقدام به کندن یا جویدن پرهای خود کنند (همراه با رفتارهای بد دیگر). طوطیهای خاکستری اجتماعی هستند و به همین دلیل باید وقت زیادی برای آنها صرف شود. هر طوطی شخصیت و علایق خاص خود را دارد و لازم است اين رفتار مورد توجه صاحبش قرار گيرد. کاسکو ممکن است علیرغم اینکه با تمام اعضای خانواده برخورد داشته باشد تبدیل به پرندهی یکنفره شود. این موجودات تا حدودی غیرقابل پیشبینی هم هستند و ممکن است هنگام خشم اقدام به گاز گرفتن یا پنجه کشیدن کنند.
کاسکو علاوه بر سخنگو بودن، بهخاطر هوش بالای خود نیز معروف است بهطوری که به آن نام «انیشتین پرندگان» را دادهاند.
طوطی خاکستری آفریقایی پرندهای تیزپرواز است و پروازی منظم دارد، اما قدرت جهتشناسی مناسبی ندارد و نمیتواند همانند کبوترها محل زندگی خود را جهتیابی کند و به لانه برگردد.
این طوطیها بهترین طوطیهای سخنگو بهشمار میروند. آنها توانایی تکرار کلمات و حتی جملهسازی پس از 1 بار شنیدن آن را دارند. کاسکو میتواند پس از 1 سال سن بهطور کامل صحبت کند.
طوطیهای خاکستری پرندگانی پرجنبوجوش و پرسروصدا هستند. آنها مهارت بالایی در تقلید صداهای محیط خانه از جمله زنگ تلفن و یا آژیر اتومبیل را دارند. نگهداری از طوطی خاکستری نیازمند مهارت و دقت فراوان میباشد. آنها بسیار حساس و پیچیده هستند بهطوری که گاهی کوچکترین تغییر در چیدمان اجزا قفس موجب ناراحتی آنان میشود.
خصوصیات شخصیتی
میزان یادگیری
صمیمیت با انسان
رابطه با سایر پرنده ها
قدرت تکلم و تقلید صدا
هوشمندی
مقاومت در برابر بیماری ها
سهولت نگهداری
هزینه نگهداری
تنوع طرح و رنگ
طول عمر
حدود 50 سال
وزن
400-700 گرم
اندازه
30-40 سانتی متر
خاستگاه
آفریقا
ویژگیها
ظاهری: این طوطی رنگ بدن نقرهای و متمایل به خاکستری دارد. این رنگ در نواحی سر و گردن و بالها، تیرهتر و در ناحیه شکم روشنتر میشود. خطوط سفید لبه پرها ظاهری پولکپولک به پرها میدهد. پرهای ناحیه دم در نژاد کنگو به رنگ قرمز براق و در نژاد تیمنه به رنگ مارون تیره دیده میشوند. هرچه سن طوطی بالاتر میرود، تیرگی رنگ پرهای دم مشهودتر است.
گاهی اوقات بر اثر جابهجایی و یا استرس و یا تغییرات رژیم غذایی ممکن است پرهای خاکستری بدن به رنگ صورتی در بیایند.
ناحیه صورت و اطراف چشمها فاقد مو و دارای پوستی به رنگ روشن میباشد. هنگامی که طوطی هیجانزده است و یا عصبانی، این ناحیه به رنگ قرمز دیده میشود. عنبیه در طوطیهای بالغ دارای حلقهای به رنگ زرد میباشد.
طوطی های خاکستری نر جثه بزرگتری نسبت به مادهها دارند. طول بدن طوطیهای نژاد کنگو 30-40 سانتیمتر و وزن بدن آنها 400-700 گرم میباشد. طوطیهای نژاد تیمنه کوتاهتر و سبکتر میباشند.
تکلم: در مورد قدرت تکلم این پرندگان باید اشاره کرد که تا زمانی که کاسکو به محیط زندگی جدید خود عادت نکرده باشد حرف زدن کمی دور از انتظار است. کاسکوها با هوش بالای خود توانایی زیادی در یاد گرفتن کلمات و بیان آنها دارند به صورتی که ممکن است هر روز کلمه ی جدیدی بیاموزند. تحقیقات نشان داده است که طوطیهای خاکستری نه تنها صحبت میکنند بلکه متوجه میشوند که چه میگویند و توانایی تشخیص دارند. سخنگو بودن حس رضایت و سرخوشی را به صاحب پرنده میدهد. ولی باید در نظر داشت اینکه کاسکوها ترجیح میدهند حرف بزنند تا جیغ بزنند به این معنا نیست که سروصدا ایجاد نمیکنند. آنها نسبت به دیگر گونههای طوطی کمتر جیغ میکشند ولی شما صداهایی مانند زنگ تلفن را در خانه تصور کنید که بهطور مداوم تکرار میشوند و نمیتوان آن را قطع کرد.
تولیدمثل: طوطیهای خاکستری والدینی بسیار مهربان برای جوجههای خود هستند. بزرگ کردن جوجههای طوطی خاکستری نسبتا ساده است. قبل از تخمگذاری، طوطیهای عروس بارها جفتگیری میکنند و طوطی ماده 2-5 تخم میگذارد و جوجهها 1 ماه بعد، سر از تخم بیرون میآورند. والدین بهشدت از جوجههای خود مراقبت میکنند، هنگام خارج کردن جوجهها از قفس بسیار مراقب باشید زیرا ممکن است والدین آنها به شما حمله کنند، منقار قوی این طوطی میتواند انگشت شما را قطع بکند. این طوطی ها فقط یک جفت در یک زمان دارند و مانند خروس و مرغ نیستند. همچنین هر دو پرنده ی نر و ماده در بزرگ کردن جوجهها کمک میکنند.
تعیین جنسیت: روشهای مختلفی برای تشخیص نر یا ماده بودن طوطیهای خاکستری وجود دارند. بهترین و مطمئنترین روش تست DNA میباشد. در کنار آن هنگامی که طوطی به سن 18 ماهگی برسد میتوان از فرم بدن و یا رنگ پرها تا حدودی جنسیت آن را حدس زد. طوطی نر بدنی کشیده دارد در حالی که ماده بدنی تپل و گرد دارد. هر دو طوطی نر و ماده دمی به رنگ قرمز دارند اما در لبههای دم طوطی ماده رنگ خاکستری نیز بهچشم میخورد. طوطیهای نر نسبت به مادهها تیرهتر و سرخی دم آنها نیز شدیدتر است. عدسی چشم کاسکوی نر تا حدودی بیضی ولی در ماده ها تقریبا گرد است.
مراقبت و نگهداری
کاسکوها اسباببازیهای زیادی نیاز دارند تا بتوانند هوش خود را مورد چالش قرار دهند، مانند بازیهای پازلمانند و یا مسئلههایی برای پیداکردن غذای خود. برای سرگرم کردن طوطی در قفس از اسباببازی استفاده کنید. سعی کنید لوازم بازی پلاستیکی نباشند چون بهراحتی توسط پرنده خرد شده و ممکن است موجب خفگی و یا مسمومیت شوند.
اکثر گونههای طوطیها، به هوای گرم و مرطوب عادت دارند. وقتی رطوبت محیط زندگی کاسکو کم شود، با مشکلاتی از قبیل خارش پوست مواجه میشوند. همچنین کاهش رطوبت، میزان پرکنی کاسکوها را بیشتر میکند. تکان دادن بیش از حد سر، خارش دهان و بینی و عطسه کردن از جمله علائمی است که کاسکو موقع کم شدن رطوبت از خود بروز میدهد. رطوبت نسبی ایدهآل برای محیط زندگی کاسکو بین 30 تا 50 درصد است. برای افزایش رطوبت در منزل، میتوانید از دستگاههای بخور استفاده کنید. دستگاه بخور سرد و دستگاه بخور گرم دو مدل دستگاههای بخور موجود در بازار هستند که میتوانید از آنها استفاده کنید. بهتر است دستگاه بخوری تهیه کنید که مجهز به رطوبتسنج باشد تا بتوانید رطوبت را میان 30 تا 50 درصد تنظیم کنید.
از کاسکوها در برابر افت دما نیز محافظت کنید. دمای هوای محیط زندگی کاسکو نباید کمتر از 18 درجه سانتیگراد باشد، زیرا برای پرنده خطرناک است. کاسکوها را حتی از بادهای سرد محافظت کنید تا مبتلا به بیماریهایی نظیر سرماخوردگی نشوند. در طول فصل زمستان، هوای منزل خود را با بخاری و دیگر وسایل گرمایشی گرم نگه دارید. همچنین حواستان به رطوبت داخلی محیط نیز باید باشد.
هرچه قفس طوطی بزرگتر باشد، او شادابتر است. عمق قفس به اندازهای باشد تا هنگامی که پرنده بالهای خود را باز میکند به میلهها برخورد نکند. دم پرنده نیز نباید با کف قفس در تماس باشد. جنس بدنه قفس نیز نباید آلیاژی از سرب و یا روی باشد زیرا برای طوطی سمیاند.
قفس کاسکو باید به دور از آشپزخانه، نور مستقیم خورشید و یا هر گونه آلودگی و گرد و غبار باشد.
بهترین دما برای نگهداری طوطی خاکستری 18-29 درجه میباشد.
طوطی خاکستری در طول روز به 6-8 ساعت نور غیرمستقیم خورشید نیاز دارد، این نور علاوه بر تامین ویتامینهای مورد نیاز پرنده، به شادابی پرها نیز کمک میکند.
در قفس طوطی خاکستری از چوب بلوط و سدر استفاده نکنید چون سمیاند.
قفس کاسکو باید روزانه مرتب شود تا از افسردگی آن جلوگیری شود. در پایان هر هفته پرنده را به قفس دوم منتقل کنید و قفس اول را با آب گرم و صابون شستشو دهید. لوازم بازی، ظرف آب و غذا نیز بهخوبی شسته و خشک شوند.
آب مصرفی پرنده روزانه تعویض گردد و بهتر است از آب معدنی هم دمای محیط استفاده کنید. وقت زیادی را در طول روز برای طوطی خود و آموزش آن بگذرانید. در طول روز با او صحبت کنید و برایش آهنگ پخش کنید. سعی کنید تا حد امکان طوطی را در خانه تنها نگذارید.
تغذیه: پسته، گردو تازه و خشک، مغز دانهها، بادامزمینی، میوه و سبزیجات، تخمه افتابگردان بو نداده بدون نمک، بلال تازه، سیب، گیلاس و انواع دانهها طوطیها از خوردن غذاهای خوشمزه مورد نظرشان لذت میبرند. این، راه خوبی برای تشویق پرنده به حرف زدن و یادگیری حرکات نمایشی است. بسیاری از کاسکوها از خوردن فلفل لذت می برند. میوهها را همیشه خوب با آب بشویید و در اختیار طوطی خود قرار دهید. ضمنا از غذاهای خودتان هیچگاه به کاسکو ندهید.
غذاهای جدید را وقتی به طوطی خود میدهید معمولا آنها را رها میکند. اما شما دوباره ان را به طوطی خود بدهید تا بیشتر مزه ان را بچشد احتمالا خوشش میآید. بدون خوراک کامل و مقوی نگهداری صحیح از طوطی میسر نخواهد بود پرهای غیرشکیل اغلب نتیجه تغذیه نادرست و ناقص میباشند .
این طوطیها طبیعتا گیاهخوار بوده وتنها برخی مواقع، خصوصا به هنگام تکثیر از خوراک حیوانی نیز تغذیه مینمایند. در طبیعت خوراک پروتئینی طوطی را اغلب حشرات یا کرمهای کوچک تشکیل میدهند. اما در اسارت میتوان پرنده را با تخممرغ پخته و یا کرم و یا استخوان مرغ و یا گوشت پخته تغذیه نمود. طوطی از هر نوع مواد گیاهی که در وطنش رشد کرده و باب طبعش باشد تغذیه میکند. طوطی آزاد خصوصا به میوهجات، پوست شاخههای جوان، گیاهان، دانهها، گردو، بادام، فندق، پسته، توتها، شیره برخی گیاهان و شاید هم حشرات یا کرمها علاقه وافر دارد. اما در اسارت اجبارا هر آنچه را دریافت نماید، ناچار به تغذیهاش خواهد بود. غذا و آب باید همیشه و بهموقع در اختیار پرنده باشد تا پرنده شاداب باشد.
عمده غذای روزانه را پلیتهای آماده تشکیل بدهند و در کنار آن از میوهها و سبزیجات تازه نیز مصرف شود. بهتر است پلیتها در چند وعده در اختیار پرنده قرار گیرند تا بهطور کامل مصرف شوند و در ظرف غذا باقی نمانند. میوه و سبزی در تکه های کوچک به پرنده داده شود. استفاده بیش از حد از میوههای آبدار میتواند سبب بروز اسهال شود.
آووکادو، شکلات، لبنیات و گوشت و تخممرغ خام برای طوطی خاکستری ممنوع است. همچنین رژیم غذایی مبتنی بر آجیلها و دانههای روغنی نیز توصیه نمیشود زیرا سبب آسیبهای کبدی در پرنده میشود.
بیماریها: طوطی خاکستری نسبت به بیماریهای قارچی بسیار حساس میباشد. کمبود کلسیم، کمبود ویتامینD و E، عفونتهای تنفسی و بیماریهای مربوط به پر نیز در آنها شایع است. هر هفته پرنده خود را از لحاظ هر گونه تغییر ظاهری و یا روحی مورد بررسی قرار دهید، اطراف چشم و گوش، آرایش پرها، فلسهای روی پا و منقار را به دقت بررسی کنید و در صورت مشاهده هر گونه تغییر به دامپزشک مراجعه کنید. پرکنی در کاسکوها بسیار شایع است و عوامل مختلفی از قبیل بیماری، استرس و یا مشکلات روانی میتوانند سبب آن شوند.
منابع
pethc.ir
namnak.co
Lafeber.com
wikihow.com
Allpetbirds.com
Worldanimalprotection.org.uk
گردآورنده: فرزین کاظمی لیف شاگرد