ماکائو (Macawo)

سایز بزرگ و رنگ‌های شاد و پرطراوت از ویژگی‌های برجسته طوطی‌های ماکائو می‌باشد. این پرندگان اجتماعی هنگامی که احساس خوشحالی می‌کنند سروصدای زیادی تولید می‌کنند و شادمانی خود را نشان می‌دهند.
این طوطی‌ها راه‌های زیادی را برای جلب توجه شما به‌کار می‌برند، آواز خواندن، جیغ کشیدن و رقصيدن از جمله آنهاست. با ‌اینکه منقار بزرگ و تیز آنها کمی ترسناک به‌نظر می‌رسد، یک طوطی ماکائو می‌تواند دوستی خوب و همنشینی مهربان برای شما باشد. ماکائوها در جنگل‌های بارانی و گرمسیری، نواحی باتلاقی و نورگیر زندگی می‌کنند.
جنگل‌های آمریکای جنوبی و کشورهایی همچون برزیل، آرژانتین، بولیوی و پاراگوئه زیستگاه این گونه محسوب می‌شوند.
طوطی‌های ماکائو هر کدام شخصیت، علایق و ظاهر منحصربه‌فرد دارند. برخی گونه‌های ماکائو به‌طور میانگین حدود 60 سال عمر می‌کنند اگرچه طول عمر این پرنده زیبا به حدود 80 سال هم می‌رسد. وزن تقریبی آنها 900-1400 گرم و طولی معادل 70-90 سانتی‌متر دارند.
به‌واسطه سایز بزرگ و سروصدای زیاد، نگه‌داری از ماکائو به‌عنوان حیوان‌خانگی کمی سخت به نظر می‌رسد. آنها پرندگانی اجتماعی هستند و از تنها ماندن خوششان نمی‌آید. آنها به نوازش و بازی کردن علاقه زیادی دارند.

انواع ماكائو

تاکنون 18 گونه از آنها شناسایی شده‌اند اما همه آنها به زندگی در کنار انسان علاقه‌مند نیستند. گونه‌هایی مثل blue and gold macawo ،green winged macawo و military macawo و … به زندگی در کنار انسان خو گرفته‌اند. ماکائوها به دو دسته کلی ماکائوهای بزرگ و کوچک تقسیم می‌شوند که متاسفانه هر دو گروه در معرض انقراض قرار دارند. ( حدود 9 گونه)

ويژگي‌ها

ظاهري: ماکائوها به‌عنوان طوطی‌های غول‌پیکر جهان شناخته شده‌اند. الگوی صورت هر طوطی ماکائو مانند اثر انگشت انسان منحصربه‌فرد می‌باشد. دم بلند و منقار برجسته و ضخیم، از دیگر ویژگی‌های ظاهری این پرنده به حساب می‌آیند. این منقار قوی و خمیده، برای شکستن پوست دانه‌ها و آجیل طراحی شده‌ است. بیشتر گونه‌های ماکائو ناحیه صورت عاری از پر دارند که وقتی هیجان‌زده و یا عصبانی می‌شوند به رنگ صورتی و یا قرمز در می‌آید.
این طوطی‌ها، پرهای رنگی و بلند دارند که سبب شده جز زیباترین پرندگانی قرار بگیرند که به‌عنوان حیوان خانگی نگه‌داری می‌شوند. آنها در رنگ‌های مختلفی مثل آبی، زرد، سبز و قرمز دیده می‌شوند. ترکیب این رنگ‌ها سبب زیبایی دوچندان این پرنده شده ‌است. فیزیک بدنی مناسب سبب می‌شود ساعت‌ها بدون آنکه خسته شوند پرواز کنند.

توليدمثل: رنگ بدن طوطی‌های ماکائو در فصل جفت‌گیری پررنگ‌تر و بسیار درخشان می‌شود. فصل جفت‌گیری در ماکائوها اوایل بهار میباشد، آنها در این ایام بسیار پرخاشگر می‌شوند و فریادها و جیغ‌های بلندی می‌کشند. ماکائوها لانه‌های خود را در حفره‌های درختان می‌سازند و پرنده ماده 2-3 تخم می‌گذارد و حدود 1 ماه روی تخم‌ها می‌خوابد. جوجه‌ها پس از تولد حدود 3 ماه در لانه می‌مانند.

تعيين جنسيت: تعیین جنسیت در ماکائوهای جوان و حتی بالغ کار بسیار دشواری می‌باشد. به ندرت می‌توان از روی ظاهر به تفاوت‌های آنها پی برد. از طریق آزمایش DNA  به‌راحتی می‌توان جنسیت آنها را مشخص کرد. برای این منظور تنها یک قطره خون و یا یک پر پرنده کافی است.

مراقبت و نگه‌داري

هر چیز مربوط به ماکائوها بزرگ است. از اندازه آنها تا صدا و قفس و تمایلاتشان. آنها حتی زمانی هم که ساکت هستند و سروصدا نمی‌کنند، توجه شما را به خود جلب می‌کنند. ماکائوهای خانگی بسیار مهربان و احساساتی هستند و به توجه و مراقبت شما احتیاج دارند. آنها به‌حدی با شما احساس راحتی می‌کنند که اگر برای لحظه‌ای تنهایشان بگذارید شروع به جیغ کشیدن می‌کنند.
ماکائوهایی که به عنوان حیوان‌خانگی نگه‌داری می‌شوند، زندگی ساده‌تری نسبت به همتایان خود در جنگل دارند البته که آنان شانس یادگیری مهارت‌هایی از قبیل یافتن غذا و درگیری بر سر قلمرو را از دست می‌دهند.
ماکائوها نسبت به سایر پرندگان به قفس بزرگتری احتیاج دارند. قفس آنها باید ارتفاع کافی داشته باشد (15 متر) تا از صدمه دیدن دم‌های بلند آنان و یا برخورد آن به کف قفس جلوگیری کند در غیر این صورت پرهای دم آنها تا می‌خورند و یا می‌شکنند.
آنها بسیار پر جنب‌و‌جوش و عاشق بازی هستند، بهتر است روزی 3-4 ساعت آنها را از قفس خارج کنید و با آنها بازی کنید. هنگام خروج از قفس تمام پنجره‌ها را ببندید و پنکه‌ها را خاموش کنید. به هیچ وجه بازی با آنها را به محیط آشپزخانه نکشانید، سوختگی ناشی از افتادن روی غذاها و یا گاز بسیار دیده شده است.
آنها از آواز خواندن و بازی کردن بسیار لذت می‌برند پس برای آنها وقت کافی بگذارید و برایشان در قفس، اسباب‌بازی فراهم کنید. آنها از بازی با وسایل چوبی لذت می‌برند. اسباب‌بازی‌ها ترجیحا چوبی و فاقد رنگ‌های شیمیایی باشند. این رنگ‌ها به‌مرور توسط پرنده جویده و خورده می‌شوند و مشکلات گوارشی متعددی ایجاد می‌کنند.
آنها پرندگان بسیار باهوش و آموزش‌پذیر هستند و می‌توانید مهارت‌هایی مثل صحبت ‌کردن و آواز خواندن را به آنها بیاموزید. اگر قصد دارید از یک ماکائو به عنوان حیوان‌خانگی نگه‌داری کنید، توجه داشته باشید که وقت کافی در اختیار داشته باشید تا با آنها بگذرانید چون به‌شدت اجتماعی هستند.
از کودکان خود در برابر ماکائوها مراقبت کنید، منقار قوی آنها می‌تواند چوب دسته‌ی جارو را نصف کند پس اصلا غیرمنتظره نخواهد بود اگر هنگام بازی با کودکان هیجان زده شده و انگشت آنها را بگیرد.

تغذيه: ماکائوها از لحاظ تغذیه ای میوه‌خوار، دانه‌خوار و گل‌خوار می‌باشند. آنها از میوه‌ها، آجیل‌ها، برگ‌ها، گل‌ها و نکتار تغذیه می‌کنند. توت جز غذاهای محبوب آنان می‌باشد. کاکائو، کافئین، آووکادو، نمک و شکلات برای آنها مضر است و نباید مصرف کنند.
منقار قدرتمند آنها قادر است پوسته نارگیل را بشکند. برخی گونه‌های ماکائو از دیگر طوطی‌ها متمایز می‌شوند زیرا بدن آنها به‌مقدار بیشتری چربی در جیره غذایی احتیاج دارد. ماکائوها در حیات‌وحش تمایل بیشتری به مصرف غذاهای غنی از چربی دارند که البته برای پرنده‌ای که در جنگل‌های بارانی بیشتر وقتش را صرف پرواز و یافتن غذا و لانه‌سازی و تربیت جوجه‌ها می‌کند، طبیعی است. دانه بادام زمینی، تخم آفتاب‌گردان، فندق، لوبیا و دیگر حبوبات نیز از جمله غذاهای مورد علاقه آنها می‌باشد.
جیره غذایی آنها باید ترکیبی از دانه‌ها و حبوبات به همراه میوه‌هایی از قبیل شلیل، توت‌فرنگی، هلو، هویج، اسفناج، خیار و کلم است.
باید مد نظر داشته باشید که هزینه خوراک ماکائوها نسبت به سایر طوطی‌ها بالا می‌باشد و نیاز دارند در طول روز مواد غذایی تازه و متنوع در اختیارشان باشد.

بيماري‌ها: طوطی‌های ماکائو عموما نسبت به بیماری‌ها مقاوم هستند. رشد بیش از حد منقار و پرکنی دو مشکل شایع این نژاد می‌باشد. عوامل مختلفی از جمله بیماری‌ها و یا استرس و اضطراب می‌تواند در پرکنی دخیل باشد و حتی خود پرکنی می‌تواند به بیماری‌های پوستی منجر شود. پی بردن به منشا این عارضه بسیار مهم است.
برای یک ماکائو طبیعی است اگر در طول روز چند عطسه داشته باشد، این عطسه‌ها به‌منظور پاک‌سازی مجاری تنفسی از گرد و خاک می‌باشد اما اگر عطسه‌ها طولانی شد با دامپزشک مشورت کنید.
بیماری ویروسی پر و منقار، تب طوطی و بیماری اتساع پیش معده نیز در آنها نسبتا شایع است. در صورت مشاهده هر گونه علائم بی‌حالی، کاهش اشتها، پف کردن، عطسه‌های طولانی و مکرر ویا مدفوع شل و آبکی به دامپزشک متخصص پرندگان مراجعه کنید.

منابع

pethc.ir
lafeber.com
allaboutbirds.com
thesprucepets.com

گردآورنده: فرزین کاظمی لیف شاگرد