شاه مار شیری

Milk and king snake بومی مناطق جنوبی کانادا، ایالات متحده آمریکا، آمریکای مرکزی و جنوبی هستند. این مارها زیبا، مطیع و غیرسمی هستند. Milk snake زیرگونه‌ی 45 نوع king snake هستند. نگهداری از این مارها آسان و برای مبتدیان پیشنهاد می‎شود. از نظر اندازه، رنگ و طرح‌ها تفاوت قابل توجهی دارند. طول آنها حدود 35 تا 152 سانتی‌متر است و 20 تا 30 سال عمر می‌کنند.

ویژگی‌ها

اخلاقی: کنترل همه انواع مارهای king  پس از اینکه به شما عادت کردند آسان است. به مراقبت کمی نیاز دارد. این مار به‌ندرت ضربه می‌زند. معمولاً این‌ گونه انگشت را با یک شکار اشتباه می‌گیرد. نیش یک king and milk snake صدمه‌ای نمی‌زند. زمان احساس خطر، سعی می‌کند از شما دور شود. همچنین رایحه‌ای مشک‌دار از غدد مقعدی دفع می‌کند (بو دارد اما مضر نیست) و یا نوک دمش مثل زنگوله صدا می‌دهد، دقیقاً مانند مار زنگی که به‌عنوان یک هشدار محسوب می‌شود.
مار را چند روز ابتدایی که به خانه آوردید به حال خود رها کنید، پس از چند روز می‌توانید آن را لمس کنید. در ابتدا با جلسات کوتاه روزانه ملایم و مداوم شروع کنید تا به شما اعتماد کند. مدت زیادی طول نمی‌کشد تا مار به لمس شدن عادت کند. بلافاصله بعد از خوردن غذا مارها را لمس نکنید. می‌تواند باعث شود آنها دچار برگشت غذا شوند. 
اگر متوجه شدید که رفتار یا اشتهای مار شما به‌طور ناگهانی تغییر کرده است، می‌تواند به این دلیل باشد که از دست زدن زیاد تحت فشار قرار گرفته است.

مراقبت و نگه‌داری

تغذیه: هنگامی که مار شما کودک است، به او موش‌های تازه متولد شده (به‌اندازه pinky) بدهید. با رشد مار، اندازه موش‌ها را افزایش دهید. مارهای بزرگسال اغلب می‌توانند یک موش صحرایی را بخورند. مارهای تازه سر از تخم درآورده و نابالغ را هفته‌ای دوبار غذا دهید؛ مارهای بالغ را می‌توان هفته‌ای یک‌بار با موش بالغ تغذیه کرد. اگر مار خیلی لاغر باشد (بدن گرد نباشد، می توانید دنده‌ها یا ستون‌فقرات را ببیند) هفته‌ای دو بار باید تغذیه شوند. بسیاری از king and milk snake تمایل دارند که در پاییز و زمستان کمتر غذا بخورند. مانند سایر مارهای خانگی موش‌هایی که از قبل کشته شده‌اند (که معمولاً منجمد می‌شوند) تغذیه کنید تا مطمئن باشید طعمه نمی‌تواند به مار آسیب برساند.
از آنجا که مارها اغلب در آب مدفوع می‌کنند، روزانه ظرف را تمیز کرده و با آب تازه و فیلتر شده پر کنید.

محل نگه‌داری: یک قفس امن از اهمیت حیاتی برخوردار است. آنها به آزمایش محفظه‌های خود و فرار از کوچک‌ترین فضاها مشهور است. محفظه به یک قسمت قفل‌شده و ایمن نیاز دارد. این مارها می‌توانند از شکاف‌هایی که خیلی کوچک به‌نظر می‌رسند دزدکی عبور کنند. هیچ شکاف، سوراخ یا شکستگی احتمالی در قسمت بالای قفس باقی نگذارید. این مارها باید در قفس تنها باشد. King snakes ممکن است مارهای دیگر در قفس را بخورد.
بچه سراز تخم دراورده یا New Mexico milk snake کوچک‌تر می‌توانند در یک مخزن آکواریوم 10 گالنی زندگی کنند. با این حال، مارهای بزرگسال متوسط (با طول 90 سانتی‌متر) به یک مخزن 20 گالنی احتیاج دارند و مارهای بزرگ‌تر (150 سانتی‌متری) در یک محفظه بزرگ‌تر مانند مخزن 60 گالنی رشد می کنند. این مارها کاملاً فعال هستند و به اتاق احتیاج دارند. مارهایی که فضای کشش دارند ممکن است از بروز عفونت‌های تنفسی‌شان نیز کاسته شود.
چندین محل پنهان شدن باید فراهم شود می توان از نیمی از پوست درخت، گلدان‌های واژگون، نیمی از پوسته نارگیل و حتی جعبه‌های مقوایی استفاده کرد. برای اینکه به قفس احساس طبیعت‌گرایی بدهید، می توانید سنگ و شاخه‌هایی را در قفس بگنجانید.
شما باید حداقل هر 6 ماه قفس را تمیز کنید. در این بین، مدفوع را تمیز کرده و هر روز کاسه آب را تمیز کنید.
کف قفس را با یک لایه بپوشانید، بسترهای مختلفی که می توانند مورد استفاده قرار گیرند عبارتند از: موکت خزندگان ، Astroturf ، مالچ یا تراشه‌های گیاهان (هرگز از سرو، چوب سرخ یا کاج استفاده نکنید). در صورت استفاده از تراش، مطمئن شوید که مار با غذایش آن را نبلعد.
فرش خزندگان یا Astroturf ساده‌ترین، ایمن‌ترین و اقتصادی‌ترین گزینه است. قابل شستشو و استفاده مجدد است. می‌توانید مار را بدون نگرانی در مورد خوردن بستر توسط مار در این سطح تغذیه کنید و می توانید هنگام کثیف شدن قفس چندین قطعه آماده داشته باشید.
دما: خزندگان موجوداتی خون‌سرد هستند که باید با حرکت در بین دو قسمت گرم‌تر و خنک‌تر زیستگاه خود دمای بدن را تنظیم کنند. شیب حرارتی یا دامنه دما را در محفظه آنها باید از 70 تا 85 درجه فارنهایت (21 تا 28 درجه سانتی‌گراد) در طول روز و با افت 10 تا 15 درجه فارنهایت (2 تا 5 درجه سانتی‌گراد) در شب فراهم کنید.
اکثر دارندگان، بخاری‌های زیر مخزن را (زیر نیمی از مخزن قرار می‌دهند) برای تأمین گرما ترجیح می‌دهند. هرگز از سنگ‌های داغ برقی استفاده نکنید. آنها می‌توانند باعث سوختگی شوند. در صورت استفاده از گرمایش بالای سر، منابع گرمای تابشی مانند گسیل‌کننده‌های حرارتی سرامیکی بهتر از لامپ های رشته ای برای حیوانات شب‌گرد است.
بستر، ملافه یا پوشش زیر قفس حیوان خانگی شما است. برای مارهای جدید ، حوله‌های کاغذی یا کاغذ قصابی برای تسهیل نظافت و نظارت بر مدفوع ایده‌آل هستند.

نور: به شرطی که اتاق شما نور کافی برای نشان دادن تغییر بین شب و روز را داشته باشد، به نور نیازی ندارند. بیشتر حیوانات شب‌زی به نور ماورابنفش احتیاج ندارند، اگرچه نور فلورسنت (UVB 5.0) می‌تواند برای جذب کلسیم از مواد غذایی مفید باشد.

رطوبت: این مارها نیازی به سطح رطوبت بالا ندارند (40 تا 60 درصد کافی است). رطوبت‌سنج به شما در بررسی سطح رطوبت کمک می‌کند. در بیشتر موارد، یک ظرف کم‌عمق آب در قفس کافی است. در هنگام  پوست‌اندازی، ممکن است از رطوبت اضافی دریافت کنند. اگر متوجه شدید مار در حال ورود به مرحله پوست‌اندازی است (پوست فیلم‌مانند به‌نظر می‌رسد، رنگ چشم به رنگ آبی شیری در می آید)، قفس را به آرامی مه‌اندود کرده یا جعبه رطوبت تهیه کنید. می‌توانید از یک ظرف پلاستیکی سرپوشیده یک جعبه رطوبت ساده بسازید، سوراخ درب آن را به اندازه کافی بزرگ بردارید تا مار در آن بالا برود و آن را با خزه‌های مرطوب اسفاگنوم پر کنید.

پوست‌اندازي: به‌تدریج با رشد خزنده، پوست حیوان تنگ و پوسیده می‌شود و پوست جدید و تازه‌ای از زیر آن تشکیل می‌شود. مارها به‌صورت دوره‌ای پوست خود را کاملا می‌ریزند. برای شروع مراحل پوست‌اندازی، سطحی ساینده با اصطکاک بالا لازم است. پوست‌اندازی در سنین کمتر بیشتر رخ می‌دهد و مارهای بالغ کمتر پوست می‌اندازند. زمانی که مار برای پوست‌اندازی آماده می‌شود چشم‌های او به رنگ آبی تیره در می‌آید و پوست حیوان شروع به پوسیده شدن می‌کند و به رنگ سفید شفاف درمی‌آید. زمانی که چشم‌ها شفاف شوند مار آماده‌ی پوست‌اندازی است. برای مطمئن شدن از اینکه مار از نظر دسترسی به آب دچار مشکل نشود می‌توانید پس از روشن شدن چشمان مار، او را در آب بخیسانید. این کار می‌تواند به مار کمک کند که در 24 ساعت، عمل پوست‌اندازی را انجام دهد.

بيماري‌ها: همه ی خزندگانی که به‌تازگی خریداری شده‌اند باید از نظر نداشتن باکتری، پروتوزوا و کرم توسط یک دامپزشک با تجربه در زمینه ی خزندگان، بررسی شوند. بسیاری از این انگل‌ها، باکتری‌ها و تک‌یاختگان می‌توانند به انسان‌ها و دیگر خزندگان منتقل شوند. درصورتی که از چنین مسئله‌ای، بی‌تفاوت عبور کنید ممکن است هجوم این مشکلات جسمی، منجر به مرگ خزنده‌تان شود. البته برای چنین شرایطی، مراقبت‌های پزشکی در دسترس است. زمانی که برای اولین بار، مار شما موادی را دفع می‌کند (مدفوع) آن مواد را در کیسه‌ای جمع‌آوری کنید و به همراه نام خود و شماره تلفن و تاریخ و نام خزنده‌تان آن را علامت‌گذاری کنید و این بسته را به همراه خزنده‌ی خود به یک مرکز دامپزشکی مخصوص خزندگان ببرید.
مارها همانند همه‌ی حیوانات دیگر ممکن است بیمار شوند. بی‌حالی، عدم تمایل به غذا خوردن به مدت طولانی (چند هفته) و بالا آوردن غذا می‌توانند علائمی از وجود عفونت‌های انگلی یا باکتریایی باشند. در این حالت باید حیوان را به یک مرکز دامپزشکی خزندگان برده و به همراه او نمونه‌ای از مدفوع حیوان را هم در ظرفی پلاستیکی و محفوظ ببرید.
همچنین خزنده از نظر وجود انگل‎های خارجی، مانند کنه و کرم‌ها باید بررسی شود. البته دستورالعمل‌هایی نیز وجود دارد که اگر عفونت از نوع شدید باشد خود شما می‌توانید مراحلی را طی کنید. در صورتی که اجازه دهید تعداد این انگل‎های خارجی افزایش یابد می‎تواند به مرگ میزبان منجر شود. اگر پوست اطراف گردن به فرم چین خورده درآمده باشد احتمال اینکه مار شما دچار کم‌آبی (dehydration) باشد زیاد است و باید حتما به دیدن دامپزشک بروید. همچنین دامپزشک در صورت لزوم، خزنده را از نظر سیالات زیر پوستی معاینه می‌کند و آن را تنظیم می‌کند یا چگونگی تنظیم نیروی سیال را به شما آموزش می‌دهد. حیواناتی که بدن آنها دچار کم‌آبی می‌شود قادر به هضم غذا نخواهند بود و در صورتی که این روند ادامه یابد و توجه خاصی از طرف شما نشود، مار شما دچار لاغری مفرط خواهد شد و در صورتی که باز هم این موضوع ادامه داشته باشد می‌تواند منجر به عفونت‌های تنفسی، انگلی و یا حتی در بعضی حالات منجر به مرگ شود.
اگر ترشحات و مخاط بینی و دهان تغییر کند (از نظر رنگ، تعداد دفعات و مدت ترشح) این مورد نیز می‌تواند بیان‌کننده ی وجود بیماری یا عفونت تلقی شود و شما باید هر روز مار خود را از نزدیک مشاهده و بررسی کنید تا مطمئن شوید که دچار چنین مشکلاتی نباشد و به محض مشاهده‌ی یکی از این علائم بیماری، در جهت پیشگیری یا مراجعه به دامپزشک برای درمان اقدام کنید.
پوسیدگی دهان یا استوماتیت عفونی نوعی عفونت باکتریایی در دهان است که اغلب باعث ایجاد حباب بزاق و همچنین التهاب در دهان و اطراف آن می‌شود. در صورت عدم درمان، این بیماری می‌تواند باعث ایجاد عفونت در استخوان شود و دندان‌های مار از بین بروند. یک مار بدون دندان قادر به خوردن غذا به‌درستی نخواهد بود.
گاواژ: مارها اغلب به این مشکل دچار می شوند و علت آن نیز اغلب سوختگی است. مارها عادت دارند که در جایی گرم دراز بکشند و متوجه نمی‌شوند که در حال سوختن هستند. پس سیستم گرمایی باید به‌درستی خارج از محفظه مار نصب شود.
مار گاهی به یبوست مبتلا می‌شود که علت آن ممکن است طبیعت غذاها، دمای بدن یا نوع زندگی مار باشد. این مشکل ممکن است به‌علت وجود انگل‌های آندوژن، تغییر و تحول غذایی یا موارد دیگر نیز باشد. در این صورت می توان مار را دو بار در روز به مدت ۳۰ دقیقه درون حمام آب گرم قرار داد. بررسی محیط زندگی مار از جمله بررسی دما، رطوبت و استرس آن نیز ضروری است.

منابع

pethc.ir
thesprucepets.com

گردآورنده: صغری تقی نسب